Koolzaadwas kaarsen

Wat zijn koolzaadwaskaarsen?

De winter is nu echt begonnen. Het seizoen van staalblauwe luchten en knisperend witte grassprietjes, rode wangen en warme wijn, vuurkorven en brandende kaarsjes. Zelf kruip ik graag onder een dekentje met een kop spicy chocolademelk en een inspirerend boek, gezellig omringd door geliefden en een heleboel kaarsen. Toch deed ik dit laatste nooit. Ik vond kaarsen wel gezellig, maar de roet uit normale paraffine- en stearinekaarsen hield me tegen, omdat ze een aanslag plegen op je longen (COPD!) en dus je gezondheid. En ja, ook op je interieur. Zet je gordijnen maar eens in een emmer water na feestdagen vol kaarslicht en je begrijpt wat ik bedoel. Paraffinekaarsen worden gemaakt van aardolie en bruinkoolteer. Ze geven niet alleen rook en roet af, maar bij de verbranding komen ook benzeen, zink, lood en synthetische aroma's vrij. Benzeen is een carcinogene (=kankerverwekkende) stof die je liever niet in je huiskamer laat ronddansen. Als je paraffinekaarsen gebruikt, zorg er dan in ieder geval voor dat je je kamer goed ventileert.

Omdat ik me toch graag wilde omringen met vlammetjes, heb ik gezocht naar een alternatief. Eerst kwam ik uit bij bijenwas. Bijenwaskaarsen zijn gemaakt van natuurlijke ingrediënten die geleverd worden door honingbijen. De voordelen ervan zijn dat ze vrijwel geen rook geven, een natuurlijk lekkere geur verspreiden en een gunstige invloed hebben op het luchtwegstelsel omdat ze negatieve ionen produceren die helpen tegen bacteriën, schimmels, stof en virussen. De negatieve lading die aan de verbrandingsgassen wordt meegegeven, zorgt er namelijk voor dat stofdeeltjes en geuren in de lucht zich met elkaar binden tot zwaardere deeltjes en naar beneden zweven. Zo worden ze uit de lucht gevangen. Bovendien branden ze langer dan paraffinekaarsen en helpen ze bijenpopulaties in stand te houden. Prima optie dus!

Toch ging mijn zoektocht verder, omdat ik naast bijenwas ook met plantaardige grondstoffen wilde experimenteren. Zo kwam ik uit bij sojakaarsen, gemaakt van sojawas. Daar had ik al meteen een probleem mee, omdat ik uit eigen ervaring in Latijns-Amerika weet hoeveel menselijk en milieuleed gepaard gaat met de productie van soja. Als je hiermee aan de slag gaat, let er dan op dat je echt duurzaam geproduceerde sojawas gebruikt. Zelf ben ik uiteindelijk begonnen aan een experiment met koolzaadwas kaarsen. Omdat koolzaad in Europa geproduceerd wordt, moet het een minder lange weg afleggen, waardoor het een milieuvriendelijker alternatief is dan soja. Bovendien is het GMO-vrij. Koolzaadwaskaarsen geven weinig roet af, worden goed verdragen door mensen met luchtwegproblemen en vlekken zijn gemakkelijk te verwijderen met water en zeep. Koolzaadwas bestaat uit kleine ronde crèmekleurige pastilles. Er zijn verschillende soorten op de markt. Zorg ervoor dat je duurzaam geproduceerde koolzaadwas koopt met een laag smeltpunt van rond de 46 graden Celsius.

De volgende koolzaadwaskaarsen zijn makkelijk om te maken, zeker ook samen met kinderen. En niets leuker dan samen je zelfgemaakte koolzaadwas kaarsen aan te steken en te genieten van de gezelligheid! Of nog beter: blaas je eigen verjaardagskaarsjes uit!

RECEPT: Koolzaadwaskaarsen maken

Wat heb je nodig?

• Oude kranten of een tafelzeil
• Een glazen (vuurvaste) maatbeker
• Een pan met warm water
• Een houten lepel
• Een wasknijper, satéprikker of stokje
• Een thermometer
• Een hittebestendig glazen potje, kopje of blikje om de kaars in te gieten
• Koolzaadwas
• Etherische olie (20 druppels per 50 g was)
• Decoratie in de vorm van kleurstof, kruiden, bloemen, schelpjes,...
• Lontjes

Aan de slag!

Begin met het afdekken van je werkblad met een tafelzeil of oude kranten. Hoewel koolzaadwas afwasbaar is met water en zeep, bespaar je je zo heel wat schoonmaakwerk. Maak het potje waar je de kaars in wilt gieten schoon met soda en laat goed drogen. Dit potje kan een glazen schaaltje zijn, een kek weckpotje, een kringloopblikje of een vintage theekopje. Je kunt gebruiken wat je wilt, zolang het hittebestendig is en geen naden aan de onderkant heeft waar de was doorheen kan lopen als de kaars begint te smelten (been there, done that...).

Vul de maatbeker met twee keer de hoeveelheid koolzaadwas die in het potje past en laat de was op een laag vuur au bain-marie smelten. Zet het lege potje ondertussen in een oven op ongeveer 50 graden Celsius om het lichtjes op te warmen. Zo koelt de kaars niet te snel af, wat een gladder resultaat geeft. Als de was gesmolten is, kan je er naar wens kleurstof of decoratie aan toevoegen. Denk bijvoorbeeld aan een kaars met lavendelbloemetjes, steranijs of schelpjes. Zelf houd ik niet van kleurstof en maak ik een kaars het liefst zo eenvoudig mogelijk, maar the sky is the limit, dus laat er vooral je creativiteit op los. Roer de kleurstof en decoratie onder de was tot het goed verdeeld is. Laat de was afkoelen tot ongeveer 55 graden Celsius en voeg etherische olie toe voor een lekkere geur. Roer het weer goed door. Haal het potje uit de oven en zet het lontje erin. Je kunt het lontje in het midden houden door het vast te binden aan een wasknijper, satéprikker of stokje en deze dwars over het potje te leggen. Als de was ongeveer 50 graden Celsius is, kan je de kaars gieten. Giet langzaam, zodat je een stevige kaars zonder luchtbellen krijgt. Laat de kaars een 10-tal uur stollen.

Je kunt geur aan je koolzaadwas kaarsen toevoegen door natuurlijke etherische olie te gebruiken. Dat geeft een subtiele geur. Als je liever een sterkere geur hebt, kan je ook speciale geurolie voor kaarsen kopen. Zelf ben ik daar ook weer niet zo'n fan van, maar dat is heel persoonlijk. Een paar mooie combinaties van etherische oliën zijn:

• Rozenhout, Cederhout en Ylang ylang (ontspannend)
• Sandelhout, Ylang ylang en Vetiver (sensueel, kruidig en bloemig)
• Kaneel, Sinaasappel en Mandarijn (warm en kruidig)
• Sandelhout, Eucalyptus en Tijm (om vrijer te ademen)
• Citroen, Grapefruit, Basilicum (verfrissend en vitaliserend)
• Grove den, Spar, Grapefruit en Palmarosa (verfrissend, luchtreiniger)
• Lavendel, Oranjebloesem en Roos (ontspannen voor het slapengaan, goed inslapen)
• Gember, Rozemarijn, Engelwortel en Citroen (opwekkend en vitaliserend)
• Lavendel, Kamille, Bergamot, Roos en Geranium (ontspanning en balans vinden)
• Sinaasappel, Vanille, Kruidnagel, Kardemom, Ylang ylang en Kaneel  (stimulerend, luchtreiniger)

Je kunt een oneindige hoeveelheid composities maken naar eigen smaak. Bovendien is het een leuk cadeautje voor de feestdagen!

Waar koop je koolzaadwas en bijenwas?

Ik heb van enkele mensen de vraag gekregen waar je goede koolzaadwas en bijenwas kunt kopen. Bij BrassiCandles kun je koolzaadwas en koolzaadwaskaarsen kopen, en ook andere benodigdheden voor het maken van koolzaadwaskaarsen. Ook bij het Geurenpaleis kun je biologische koolzaadwas kopen. Bijenwas is  onder andere te koop bij het Bijenhuis in Wageningen.